In de schijnwerpers
Een aantal weken geleden mocht het FloraPodium kennis maken met een nieuw soort Gloriosa. Uiteraard kreeg dit product een mooi plekje bij ons. Deze prachtige elegante bloem verraste ons iedere dag. Als lime-kleurig bloemetje in de vaas gezet, maar na een week prachtig roze gekleurd. Deze betoverende kleurverandering maakte ons uitermate nieuwsgierig naar het verhaal van dit soort. Wij zijn op bezoek geweest bij Kwekerij Gloriosa van Ruiten, waar wij zochten naar antwoorden en weetjes over dit magische product!
Kleinschaligheid als kracht
De Gloriosa, ook wel ‘Prachtlelie’ genoemd, is familie van de lelieachtigen en vindt haar oorsprong in India en Afrika. De bloem komt van nature in vele kleuren voor en is een echte ‘eye catcher’ in een boeket. De bloemblaadjes en meeldraden dansen op een sierlijke manier om elkaar heen. Het speciale aan de Gloriosa is dat het een klimmend knolgewas is.
Richard van Ruiten, van kwekerij Gloriosa van Ruiten, teelt zelf zo’n vijftien verschillende soorten Gloriosa. Allemaal op kleine schaal. Een Gloriosa is een knolgewas dat twee nieuwe knollen maakt op het moment dat ze bloeit. De oude knol is dan leeg gegroeid en daardoor niet meer bruikbaar. Door dit proces gaat de groei en het vermeerderen van nieuwe soorten dan ook traag. Van sommige soorten heeft hij daarom ook maar honderd planten staan. Dit maakt zijn producten wel extra speciaal en exclusief. Het veredelen van de Gloriosa is een echte hobby van Richard. Hij heeft nooit de ambitie gehad om een groot bedrijf te houden: “Ik heb het liever gewoon zelf in eigen hand, ik wil geen fabriek worden.”
Na zijn schooltijd is Richard aan het werk gegaan als bloemist bij het gerenommeerde bedrijf Joop en Ria van Leeuwen, maar helaas werd hij allergisch voor verschillende bloemen. Doordat zijn vader op dat moment ziek werd, stond zijn moeder er in de kwekerij even alleen voor.
Richard wilde echter zelf heel graag reizen. Hij vond zijn gouden combinatie in het reizen naar New Zeeland, Thailand, Afrika en China en daarnaast het veredelen van de Gloriosa. Tijdens zijn reizen is Richard altijd op zoek naar mooie Gloriosa knollen, waarmee hij zelf nieuwe soorten teelt. ‘Sparkling Kato’, ‘Sparkling Jip’ en ‘Sparkling Saar’ zijn vernoemd naar zijn drie dochters.
Personeel heeft Richard op dit moment niet, “Ik wil zelf het gevoel blijven houden met het product.” Richard vindt juist de kleinschaligheid van zijn bedrijf mooi en zal de veredeling van nieuwe soorten enthousiast doorzetten. Alleen zijn vader en moeder helpen nog mee in het bedrijf.
In de spotlights
In de Spotlights van deze week staat de Gloriosa ‘Lime’. Deze betoverende verschijning is uiteraard ook ontstaan uit een van zijn eigen kruisingen. Echter wil Richard niet alleen met de eer strijken en heel hard beweren dat hij de enige is met deze kruising. Wellicht hebben ze dit soort in Japan ook al ontdekt, daar zijn ze immers specialist in het veredelen van Gloriosa.
Het doorkleuren van dit soort op de vaas was voor Richard zelf ook een verrassing. “Waarschijnlijk heeft dit te maken met de oorspronkelijke kleur van de verschillende soorten die gekruist zijn in het ontstaan van dit product.”
Als de bloem gesneden wordt is deze Lime van kleur. Zo wordt dit soort ook aangeboden. Eenmaal op de vaas verkleurt de bloem van limegroen, eerst terug naar wit. Vanuit het wit kleurt de bloem langzaam roze, waardoor deze na een week op de vaas een prachtige donker roze kleur heeft. Hoe magisch kan een bloem zijn?
Gemiddeld wordt een tak Gloriosa met een lente van tachtig centimeter met drie koppen verkocht. De eerste bloem is open en de andere twee bloemen zijn nog in knop. Hierdoor heeft deze schoonheid zeker een vaasleven van tien dagen of meer.
De Gloriosa kan op ontzettend veel manieren verwerkt worden. De korte takken zijn prachtig te verwerken in buidswerk of kleine vaas arrangementen. De langere takken zijn ontzettend sierlijk, omdat de stelen verre van recht zijn. Ontzettend mooi om in groot bloemwerk te laten dansen. Of juist heel minimalistisch, een aantal stelen op een vaas. De bloem heeft zo’n interessante uitstraling van zichzelf, dat ze ook niet heel veel nodig heeft om te stralen. De veelzijdigheid van dit product is ontzettend groot.
Gloriosa behandel je net als alle andere snijbloemen. Je snijdt ze schuin af en zet ze in een vaas met schoon water en snijbloemenvoedsel. De korte Gloriosa (van 20cm) kunnen wel eens slap hangen als ze uit een flowpack verpakking komen. Hierna kunt u ze het beste schuin afsnijden en 15 tot 20 minuten volledig ondergedompeld in een emmer later staan. Daarna schud je het water er vanaf en kun je ze in een koeling zetten die niet kouder is dan 7°C graden.
De teelt
Richard is jaarrond druk met de teelt van de verschillende soorten Gloriosa. Hij oogst 7 dagen per week om de beste kwaliteit te kunnen waarborgen. De oogstperiode vindt plaats van half maar tot half november. Dit heeft eigenlijk alles te maken met het licht.
In januari worden de eerste knollen geplant. Het duurt dan zo zo’n twaalf weken voordat de bloem geoogst kan worden. De bollen die in het voorjaar geplant worden, doen er maar 6 weken over om uit te groeien tot bloem. Dit heeft alles te maken met het aantal zonuren en lichtintensiteit dat de kas bereikt. Na het oogsten van de bloemen blijven de knollen nog tien tot twaalf weken in de grond, zodat de nieuwe knollen zich goed kunnen ontwikkelen.
Richard heeft daardoor dus het hele jaar door knollen in de grond zitten, waardoor de kas niet onder de temperatuur van ±19 graden mag komen. Richard heeft zijn teeltschema zo aangepast dat er in de lichtarme periode (na 15 november) ook geen bloemen meer zijn. Zo behoudt hij de beste kwaliteit. Als de knoppen namelijk minder dan tien of elf uur licht krijgen per dag, verdrogen de knoppen. Dit komt omdat er dan niet genoeg suikers aangemaakt worden in de knoppen. Als je op lichte dagen teveel zon weg vangt door middel van schermdoek, kunnen de knoppen ook verdrogen. Teveel licht is echter ook niet goed! Een systeem in de kas rekent precies uit hoeveel licht er binnenkomt. Bij teveel licht spant zich een doek in de kas die het licht tegenhoudt.
Een tak geeft verschillende bloemen, de eerste rijpe bloemen worden geplukt als korte Gloriosa. Als er bovenin een tak nog 3 knoppen over zijn, wordt de tak gepukt als lange Gloriosa. Het heeft namelijk geen meerwaarde om een bloem met meer dan drie knoppen te leveren, deze hebben niet de kracht om open te gaan op de vaas.
Het planten en oogsten van de knollen is een vak apart, dit vereist wel de nodige nauwkeurigheid. Op elke knol is een groeipunt zichtbaar dat erg kwetsbaar is en daardoor snel kan beschadigen. Richard teelt de Gloriosa zowel in de volle grond als in potten in substraat. De teelt in de volle grond is echter minder goed te controleren. In een pot kan de watervoorziening, bemesting en het klimaat beter gecontroleerd worden. De volle grond geeft echter meer kracht aan de bloem dan het substraat. Richard maakt daarom de keus om alleen de kleine knollen, die wat meer kracht kunnen gebruiken, in de volle grond te telen. Op deze manier krijgen ook deze knollen de kans om een goede sterke bloem te worden. De grote knollen krijgen een plek in het substraat.
Richard probeert zo veel mogelijk biologisch te telen door goede beestjes uit te zetten. Dit is soms moeilijk, omdat er door het jaar door steeds meer insecten komen doordat het snel te warm is. Bij extreem weer kan de biologische bestrijding het niet meer helemaal bijhouden, en wordt er iets gespoten tegen de slechte beestjes in het gewas.
FloraPodium, 30 mei 2018
Video
Foto's
