In de schijnwerpers
Voor het product van deze week brachten wij een bezoek aan Bas van Keulen en zijn buurman Ben Jansen in Heemskerk. Beide mannen zijn zelfstandig nerine kweker, maar werken erg nauw samen.
Product met potentie
Nerine is in onze ogen een ondergewaardeerd product dat gelukkig langzamerhand steeds populairder wordt onder bloemisten. Bas legt uit: “10 jaar geleden kwam alleen de plaatselijke bloemist een paar bosjes Nerine halen. Nerine is een typisch Heemskerks product, 70% van de aanvoer komt uit deze plaats. Nu zien we een steeds grotere opkomst van bloemisten die hun assortiment aanvullen met Nerine.” Het product is sterk, goed houdbaar en met haar lange stelen ideaal om te verwerken in grote arrangementen. Het is echt een product met potentie. Voor FloraPodium weer een goede reden om dit bijzondere product op de kaart van deze week te zetten.
Nerine ‘Berenice’
Eén van de favoriete producten van de mannen is Nerine Bowdenii Berenice, een nerine met een bijzonder verhaal dat wij graag met u delen.
Janneke Brinkman is in Nederland bekend om haar botanische tekeningen voor het vrouwenblad ‘Margriet’. Voor een uitgave wilde zij graag de nerine tekenen. De mannen werden hiervoor benaderd door een bloemist.
Voor Janneke Brinkman is de nerine een beetje een familiebloem geworden. Toen de mannen een nieuw soort hadden (een prachtige 2 kleurige nerine), hebben ze deze bloem door haar laten ‘dopen’. De bloem is vernoemd naar haar kleindochter, die vlak na de geboorte overleden is.
Berenice is beschikbaar van september tot december.
Samenwerking
Bas van Keulen is veredelaar en kweker. Zijn vader is het bedrijf 60 jaar geleden begonnen. In 1986/87 waren er twee kleuren roze nerine. Destijds dé nerine kleur. Maar daar raakte men op uitgekeken en het werd tijd om nieuwe kleuren te introduceren. De kleuren wit, licht roze en zalmroze werden heel voorzichtig in de markt gezet. De kleuren die hij nu heeft, zijn goed. Meer kleuren ontwikkelen door te kruisen, is eigenlijk niet meer mogelijk. Het is nu vooral de kunst om de bestaande soorten te verbeteren. Naast deze uitdaging wil Bas ook proberen om de nerine jaarrond te telen in plaats van in het seizoen. Hij wil zich specialiseren in één product, de nerine. Hij heeft een nieuwe kas laten bouwen om dit te kunnen realiseren.
Ben Jansen is de eigenaar van kwekerij Tunezo (Tulpen, Nerine en Zomerbloemen). Ook hij heeft het bedrijf van zijn vader overgenomen. Waar Bas zich meer richt op het veredelen en het telen van grote aantallen, richt Ben zijn aandacht meer op het selecteren van nieuwe soorten en het telen van deze unieke soorten op kleinere schaal. Sinds twee jaar werken de mannen nauw samen. Ze zetten nieuwe soorten op de markt en gaan nieuwe uitdagingen aan op het gebeid van teelttechnieken. Hoe krijg je op een zo duurzaam mogelijke manier de langste en dikste stelen?
Nieuwe producten
Bas en Ben namen ons mee naar hun ‘testbed’. Daar staan zo’n 100 soorten nerine, in zeer kleine aantallen. Uit dit bed selecteren de mannen de beste soorten. Daarbij kijken ze naar lengte van de steel. Hoeveel bloemen geeft een tak? Zijn het dikke stelen, rechte stelen of kromme stelen? Ook het bloeipercentage en de “presentatie”. Een bloem mag niet openspringen in de knop. Dit is niet gunstig voor de export.
Een nieuw soort nerine ontstaat niet zomaar. Nadat de bestuiving heeft plaatsgevonden, wordt het zaadje geplant. Deze blijft in de grond totdat de bol groot genoeg is. Pas na drie tot vier jaar komt de eerste bloem op. Het is altijd een verrassing wat voor kleur dat is. Als de bol groot genoeg is, wordt de bol vermeerderd. In het testbed staan soorten die in 2010 bestoven zijn. Acht jaar verder zijn er genoeg bollen om een testbedje te maken. Na de selectie, kan het zo nog eens twee tot vier jaar duren, voordat een soort in grotere aantallen geproduceerd kan worden.
Naast de Berenice zijn de mannen enorm enthousiast over twee andere producten, die we toch zeker even willen benoemen.
Amor
Amor is een prachtige rode nerine uit de Elegance lijn. Hoe verder de bloem open komt, hoe roder ze wordt. Echt rood is bijzonder in de nerine soorten. Het is een moeilijke kleur om te telen. Amor is geteeld uit weefselkweek 4 jaar geleden. Het eerste jaar op kisten. Nu heeft Ben een bedje staan. De bollen blijven dit jaar in de grond met doeken erover die de bol beschermt tegen de vorst. Volgend jaar trekt Ben de rolkas erover en gaan de eerste bloemen de verkoop in. Beschikbaar in 2019
Een hele mooie zonder naam
Als laatste willen de mannen hun nieuwste Bowdenii soort uitlichten. Een soort waar nog geen naam aan hangt, maar waar de mannen nog volop over aan het nadenken zijn.
Volgens Ben is dit product “top, top, top”. Een ontzettend mooie bicolor, fel roze met wit. “Een prachtige tekening in de bloem, zo mooi heb je ze nog niet.” Ook pas beschikbaar in 2019, vanaf eind september/ begin oktober. Er zullen ongeveer 300 stelen beschikbaar zijn.
FloraPodium, 14 november 2018
De teelt
Nerine is van zichzelf een vrij duurzaam gewas. Het is sterk, heeft eigenlijk geen bestrijdingsmiddelen nodig en er hoeft niet veel gestookt te worden om het product te laten groeien. De laatste jaren wordt de nerine steeds populairder. Er komt steeds meer kleur en variatie en daarbij past de bloem ontzettend goed in de huidige plukboekettrend.
Twee lijnen
Bas en Ben telen zowel de Elegance lijn, die vooral buiten geteeld wordt, als de Bowdenii lijn, die juist binnen geteeld wordt. Het grote verschil is vooral de lengte. De Elegance wordt niet langer dan 50-60 cm omdat deze buiten geteeld wordt. De Bowdenii lijn daarentegen kan wel zo’n 80cm worden. Het groeien van de bol zelf gebeurt altijd buiten.
Teeltproces
Nadat de bollen gepoot zijn duurt het zo’n vijf tot zes maanden voordat de bloemen geoogst kunnen worden. Daarna hebben de bloemen een zogeheten uitgroei van één tot twee maanden. In de bol moet zich eerst een nieuwe knop ontwikkelen voordat de bollen gerooid kunnen worden. Eenmaal gerooid, worden de klisters verwijderd, de bollen schoongemaakt en bewaard in een koelcel van twee graden Celsius. De mannen zijn heel zuinig met de klisters, zeker met de kleine en unieke soorten. Dit worden uiteindelijk de nieuwe bollen.
Enthousiasme en passie
Op onze vraag waarom de mannen dit product telen en wat dit product nu zo bijzonder maakt, reageerde Ben heel enthousiast. Hij ziet zichzelf als een echte vakidioot die gepassioneerd zijn werk doet. Hij wordt blij van het poten van de bollen en ziet daarbij in gedachten al wat er over een paar maanden uitkomt. Daarnaast vinden beiden mannen de nerine zelf een heel mooi product. Het is geen product voor de massa, maar voor de exclusieve markt. Het is een teelt met een uitdaging, maar de waardering die ze krijgen met dit product is het allemaal waard!
Veel export naar Japan
Bij de consument is het bloemetje nog niet zo heel erg bekend. Zeker niet als de bloemen heel rauw in de winkel staan, zoals de bloemen graag gezien worden in de export. Vooral naar Japan wordt de nerine veel geëxporteerd. “Eigenlijk, vertelt Bas, “is het veel beter om de bloem wat rijper te snijden. De bloem krijgt veel meer voeding mee vanuit de bol en dan is de bloem veel langer houdbaar”. De mannen snijden voor de binnenlandse en Europese markt dan ook wat rijper.
Waarom naar Japan?
Nerine is een variëteit van de Japanse Lycoris Radiata. In Japan staat de Lycoris symbool voor ongeluk en is het een kwade bloem. Ze noemen de bloem "Higan-bana", wat letterlijk betekent "bloem van de wereld van de dode mensen". Daar zijn verschillende redenen voor.
Lycoris bloeit in Japan in de Higan-periode; een van de Japanse boeddhisme-ceremonies. Tijdens de Higan-periode komt de wereld van de dode mensen het dichtst bij de wereld van de levende mensen. Daarnaast werd de Lycoris vroeger bij graven geplant. De Lycoris bollen zijn giftig, waardoor de graven beschermd werden tegen de wilde dieren.
Nerine is daarom als een van de Lycoris varieteiten niet populair bij de oudere generatie in Japan. In de huidige generatie daarentegen wordt deze negativiteit doorbroken door een nieuwe naamgeving "Diamond Lily".
De periode september/oktober is het trouwseizoen in Japan. Het beeld van "Diamond" en delicate bloemblaadjes wordt volledig afgestemd op de vraag bij huwelijksaangelegenheden. Er is tijdens deze periode weinig aanbod in bloemen variëteiten omdat het seizoen overgaat van de zomer naar de herfst.
Nerine is dus erg populair in deze periode maar er zijn geen grote nerine telers in Japan omdat er lange tijd negatief gedacht werd over deze bloem. Het grootste deel van de nerines moet dus uit het buitenland komen om de markt te bedienen.
Video
Foto's
